In deze onzekere en onrustige tijd is er behoefte aan een luisterend oor, zo blijkt uit vele telefoontjes die binnenkomen. Wij snappen dat en maken tijd vrij om naar leden te luisteren en - met name KLM leden - vinden de weg naar onze Servicedesk met allerlei vragen. In de onderstaande Q&A hebben we voor de helderheid hun meest gestelde vragen met onze antwoorden gebundeld om alle leden van dezelfde informatie te voorzien.

In de huidige crisis waarbij veel collega’s met zo goed als lege roosters thuis zitten, draait de geruchtenmolen, bijvoorbeeld op social mediagroepen, op meer dan volle toeren. Dat merken we aan de diffuse verhalen die bij ons terechtkomen.

Aanvullende en nieuwe regelingen
Als overlegpartners zitten we met onze kennis, kunde en ervaring aan tafel en dus het dichtst bij het vuur. Daarmee beweren we niet dat wij alle wijsheid in pacht hebben maar we willen met onze berichtgeving mede voorkomen dat men elkaar op basis van onvolledige of onjuiste informatie gek laat maken of tegen elkaar laat uitspelen. De situatie is immers al moeilijk genoeg en vraagt sowieso enorm veel tijd, energie en geduld van ons allemaal.
In de heftige periode waar we doorheen gaan, (b)lijken in het verleden behaalde resultaten geen garantie voor de toekomst omdat er regelmatig nieuwe of aanvullende maatregelen en inzichten bij komen. We geven in het algemeen in onze nieuwsberichten dan ook het moment weer maar de inhoud kan soms worden ingehaald door de actualiteit.

Onderstaande vragen worden het meest gesteld:

Q: Wat houdt de nieuwe Vrijwillige Vertrek Regeling (VVR) in?
A: Er is een KLM brede Vrijwillige Vertrek Regeling (VVR) in aantocht met als doel zoveel mogelijk boventalligheid weg te managen en hopelijk zoveel mogelijk overtolligheid in de toekomst te voorkomen. KLM moet de invulling van de extra VVR (die naast de al bestaande VVR voor cabinepersoneel wordt ingezet) nog finetunen en met de belastingdienst afstemmen. Dus qua inhoud moeten we nog afwachten wat daar uitkomt en zal de werkgever waarschijnlijk eind mei communiceren over de invulling en aanmelding van deze nieuwe regeling.

Q: Wat is het verschil tussen boventalligheid en overtolligheid?
A: Boventalligheid van personeel is een tijdelijk te veel aan personeel, zoals nu veroorzaakt door bijzondere omstandigheden. Tijdelijk te veel aan personeel valt vaak nog op te lossen met bijvoorbeeld het niet aanvullen bij natuurlijk verloop (pensionado’s) en door het inzetten van tools als (tijdelijk) minderwerk, vervroegd JV, het indelen van tellerdagen, non activiteit, ouderschapsverlof en een VVR. Mochten allerlei middelen de boventalligheid niet meer kunnen terugdringen dan spreek je over overtolligheid en heb je een structureel probleem.

Q: Ik maak me zorgen over toekomstig ontslag, wat kan ik verwachten?
A: De kerntaak van de VNC is behoud van banen en dus gedwongen ontslagen voorkomen. We zitten nu nog in de eerste NOW-periode waarbij ontslagbescherming voor vaste medewerkers geldt. In deze uitzonderlijk heftige crisis snappen we de zorgen over eventueel gedwongen ontslag in de toekomst. De positieve kant van het financieel bijspringen door de overheid met de NOW kent ook een minder positieve bijkomstigheid: de voorwaarden kunnen worden aangepast. Zo dringen we bij KLM aan op een verlenging van de NOW, maar de regering is voornemens maatregelen bij te stellen - bijvoorbeeld op gebied van ontslagbescherming.
De bedrijfsbrede VVR (zie uitleg in andere alinea) zal hopelijk leiden tot het terugbrengen van boventalligheid maar of dat alleen genoeg is, is maar zeer de vraag. In de tussentijd zitten we niet stil en bereiden we ons voor op het overleg met KLM over het zetten van kostenverlagende stappen. Ons streven hierbij is zoveel mogelijk collega’s binnen de poorten te houden, dus baanbehoud heeft de hoogste prioriteit.

Q: Wat gebeurt er als er, na alle pogingen om dit te voorkomen, toch overtolligheid blijkt?
A: Na stappen als de VVR en verdere kostenreductie spelen er meer - deels niet te beïnvloeden - factoren mee. Denk aan hoe de gevolgen van de coronacrisis zich verder gaan ontwikkelen voor de luchtvaart, wanneer en hoe snel het netwerk kan opstarten en wat de voorwaarden van de staatsteun omtrent leningen en garantiestellingen zullen zijn.
Laten we voorop stellen dat mocht het - alle inzet ten spijt - toch tot gedwongen ontslagen komen, dit altijd afschuwelijk en oneerlijk is.
De afspraak bij overtolligheid - die ontstaat als boventalligheid niet meer is weg te managen  - staat in onze cabine cao onder artikel 4.3:

Bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst wegens overtolligheid zal de diensttijd bepalend zijn en het gehele cabinepersoneel als één groep worden beschouwd.

Dit behelst de intentie voor het Last In First Out ofwel lifo-principe: werknemers die het langst in dienst zijn bij de werkgever, verlaten in het geval van overtolligheid en daaruit voortvloeiend gedwongen ontslag als laatste het bedrijf. Het gaat bij lifo uitsluitend om anciënniteit: het totaal aantal jaren in dienst bij de werkgever - ongeacht functie of leeftijd.

Q: Wanneer en waarom is artikel 4.3 in de cao gezet?
A: Dit artikel staat sinds jaar en dag in de collectieve arbeidsovereenkomst voor cabinepersoneel die met KLM is afgesproken. Zoals het woord collectief al zegt, geldt deze afspraak voor het gehele cabinekorps. Bij het afsluiten van elke nieuwe cao is ook dit artikel herbevestigd, in januari 2020 hebben de betrokken partijen (KLM, VNC en FNV Cabine) samen de meest recente cao ondertekend.
De achterliggende gedachte van artikel 4.3 houdt verband met het binnen de internationale luchtvaart gebruikelijke anciënniteits- en senioriteitsprincipe. Bij vliegend personeel (cabine en cockpit) is het over het algemeen zo dat als je bij een andere maatschappij gaat vliegen je onderaan begint. Er is dus geen zogeheten ‘horizontale instroom’ op functie als je van de ene naar de andere werkgever overstapt, dus je wordt in ons geval weer eerst ca. Dit hangt samen met lifo: hoe langer je in dienst bent, hoe minder kans je maakt om op hetzelfde niveau bij een andere maatschappij of bedrijf terug te keren.

Q: Moet voor lifo nog een ontslagcommissie worden ingericht?
Ja, de ontslagcommissie is een benodigd instrument om het lifo-principe tot uitvoering te brengen. Voordat een werkgever een eventuele collectieve ontslagaanvraag kan indienen bij de UWV, dienen de vakbonden en de Ondernemingsraad (OR) te worden geraadpleegd. Kortweg is de rol van de bonden dat zij overlegpartner zijn omtrent de betreffende plannen en uiteindelijk wordt hun instemming gevraagd. De OR checkt of de argumentatie voor de aanvraag voldoend en correct is voor aleer zij hun advies geven.
Vorige week hebben we KLM benaderd om de inrichting van deze commissie op voorhand, dus tijdig, gezamenlijk te realiseren. KLM heeft laten weten dat er op korte termijn een uitnodiging voor overleg aankomt.

Q: Ik heb eerst een andere functie binnen KLM gehad/ ik ben doorgestroomd vanuit KLC naar KLM, welke datum is bepalend voor mijn anciënniteit ?
A: De datum waarop je in dienst bent gekomen bij KLM is de officiële datum van aanvang van je dienstverband bij KLM, dus je neemt je jaren van een andere functie mee en voor KLC collega’s telt dat zij hun jaren vanuit KLC meenemen, dus dat de KLC datum in dienst geldt bij anciënniteit.  Deze informatie staat in de cao onder artikel 5.2. Aanvang dienstbetrekking:
De dienstbetrekking vangt aan op de met de werknemer overeengekomen datum.
(2) a.  De diensttijd wordt gerekend vanaf de datum van laatste indiensttreding van de werknemer, tenzij in overleg tussen de KLM en de VNC of ingevolge de CAO anders wordt/is bepaald.
b.  Van de datum van laatste indiensttreding wordt in ieder geval afgeweken t.a.v.
1. werknemers wier overgang van een ander dienstverband met de KLM naar deze CAO (nagenoeg) aansluitend plaatsvindt of wier vorig dienstverband met de KLM onder deze CAO (nagenoeg) aansluit;  Met “nagenoeg aansluitend” wordt bedoeld een interval van maximaal drie maanden.
 2. werknemers wier vorig dienstverband met de KLM wegens overtolligheid of arbeidsongeschiktheid werd beëindigd.
3. werknemers wier overgang van een dienstverband bij KLC vallend onder de CAO voor KLC Cabinepersoneel aansluitend plaatsvindt.
Een dergelijke afwijking wordt vastgelegd in de individuele arbeidsovereenkomst.

Q: Wat gebeurt er met de jaarcontractanten die nu nog in dienst zijn?
A: KLM informeert persoonlijk de jaarcontractanten die nu nog in dienst zijn over de beslissing aangaande hun contracten. De opzegtermijn die daarbij geldt is een maand. De VNC heeft zich ingezet om hun banen te behouden maar KLM heeft gezien de ernstige bedrijfseconomische situatie de mogelijkheid om jaarcontracten niet te verlengen.

Q: Kom ik na het niet verlengen van mijn jaarcontract in aanmerking voor een transitievergoeding?
A: We hebben (juridisch) uitgezocht of collega’s wiens jaarcontract niet wordt verlengd recht hebben op een transitievergoeding en dat blijkt zo te zijn. Tevens geldt er een wettelijke aanzegtermijn van een maand bij niet verlengen van een bepaalde tijd contract. In die gevallen waarin deze termijn niet is gerespecteerd geldt een vergoeding. KLM heeft ons toegezegd dit volgens de regels af te handelen en vergoedingen daar waar relevant uit te keren.

Tot slot, de overheid is nog bezig met de precieze voorwaarden omtrent de tweede NOW en de staatssteun middels leningen en garanties. Binnenkort zal hierover meer bekend worden en zal dit met KLM en de bonden verder worden besproken.

Heb je nog vragen voor ons? Schroom niet om contact met ons op te nemen, dat kan via de mail: secretariaat@vnconline.nl of telefonisch 020-5020480

KLM sectiebestuur

Cabine-collega maar (nog) geen VNC lid? Wij onderhandelen voor jou over jouw baan, jouw arbeidsvoorwaarden dus jouw toekomst. Geef jezelf en alle leden uit het cabinekorps ondersteuning en word lid via dit aanmeldformulier of mail/bel voor meer info: secretariaat@vnconline.nl - 020 5020480. Hoe meer leden, des te sterker we staan in de vertegenwoordiging van de belangen van het cabinepersoneel. De VNC is samen sterk met de kracht van de gezamenlijkheid en oog voor het individu!