Vandaag hebben de cao-partijen (VNC, FNV Cabine en KLM) op initiatief van de VNC een eerste, verkennend gesprek gevoerd over het heden en de toekomst van KLM. Het ging vooral over cao artikelen 3.1 (overleg) 4.3 (overtolligheid) en een sociaal plan.

Fundamenteel meningsverschil
Tot onze verbijstering wil KLM heel duidelijk niet meewerken aan het benodigde inrichten van een ontslagcommissie om lifo ten uitvoer te kunnen brengen. Nu het moment er aan zou kunnen komen dat artikel 4.3 eventueel tot uitvoering gebracht gaat worden, wil KLM de insteek van dit cao-artikel niet volgen maar gaan voor een afspiegelingsbeginsel. Dat is tijdens de wedstrijd de spelregels veranderen. De cao behelst namelijk door de cabinebonden en KLM overeengekomen collectieve afspraken waar ook leden van vakbonden mee hebben ingestemd en waar ze op moeten kunnen vertrouwen. Dit geldt voor iedereen zowel in de voorbijgaande goede jaren als in de huidige slechte tijden. Bij het afsluiten van elke nieuwe cao is ook dit artikel herbevestigd, in januari 2020 hebben de betrokken partijen (KLM, VNC en FNV Cabine) samen de meest recente cao ondertekend.

Zeer zorgelijk
Deze plotselinge draai van KLM zien wij als een schending van onze afspraak en helpt niet in deze moeilijke tijden om in vertrouwen met elkaar samen te werken.
De afspraak bij overtolligheid staat in onze cabine cao onder artikel 4.3 Overtolligheid:
(1) De KLM verbindt zich geen beslissing te nemen ter zake van overtolligheid van cabinepersoneel dan na
overleg met de VNC.
Onverkort de wettelijke rechten van de ondernemingsraad, zal in eerste instantie de VNC hierin als het advies-uitbrengend orgaan worden beschouwd.
(2) Bij overtolligheid zullen de daarvoor te treffen maatregelen in overleg met de VNC worden vastgesteld.
(3) Bij beëindiging van de arbeidsovereenkomst wegens overtolligheid zal de diensttijd bepalend zijn en het
gehele cabinepersoneel als één groep worden beschouwd.

Dit behelst de intentie voor het last-in-first-out principe ofwel lifo: werknemers die het langst in dienst zijn bij de werkgever, verlaten in het geval van overtolligheid en daaruit voortvloeiend gedwongen ontslag als laatste het bedrijf. Het gaat bij lifo uitsluitend om anciënniteit: het totaal aantal jaren in dienst bij de werkgever - ongeacht functie of leeftijd.

Waarom lifo past bij vliegend personeel
Laten we voorop stellen dat mocht het - alle inzet ten spijt - toch tot gedwongen ontslagen komen, dit altijd afschuwelijk en oneerlijk is. De achterliggende gedachte van lifo heeft echter wel een degelijke achtergrond: de methodiek waarlangs werknemers afvloeien op bedrijfseconomische gronden is in de maatschappij aan verandering onderhevig geweest. Cao-partijen van cabinepersoneel, dus ook KLM, hebben echter altijd vastgehouden aan het lifo-beginsel vanwege de specifieke kenmerken van onze sector. In beginsel hanteert de luchtvaartsector bij vliegend personeel (cabine- en cockpit crew), anciënniteit en senioriteit in de functie als uitgangspunt bij doorstroom en volgorde voor promotieplanning. Dit is kenmerkend voor deze beroepsgroepen waar zogenaamde horizontale instroom immers niet van toepassing is: wanneer men van de ene luchtvaartmaatschappij naar de andere overgaat, begin je ‘onderaan de ladder’. Om cabinepersoneel bij onverhoopt ontslag wegens overtolligheid in hun positie op de arbeidsmarkt te beschermen, is invulling gegeven aan artikel 4.3: de cabinebonden hebben adviesrecht, de maatregelen zullen in overleg met de cabinebonden worden vastgesteld en het cabinepersoneel zal als één groep worden beschouwd waarbij de diensttijd bepalend is voor behoud van functie of ontslag (lifo).

Gezamenlijk verantwoordelijk voor cao
De wetgever staat partijen toe om in de cao af te wijken van het wettelijk afspiegelingsbeginsel. De Wet Werk en Zekerheid stelt als voorwaarde dat partijen een ontslagcommissie in de cao opnemen. Alle partijen (KLM en de cabinebonden) dragen een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het onderhouden van de collectieve arbeidsvoorwaarden en de bijbehorende voorwaarden die de wetgever aan die cao stelt. Bij het hernieuwen van de cao-afspraken inclusief artikel 4.3 cao is de ontslagcommissie nog niet toegevoegd. Wij hebben begin mei overleg aangevraagd om voor cabinepersoneel de inrichting van een onafhankelijke en onpartijdige ontslagcommissie en het opstellen van een bijbehorend ontslagcommissiereglement te regelen. Vandaag heeft KLM hun compleet andere standpunt meegedeeld. Wij zijn ons ervan bewust dat dit tot nog grotere onrust en onzekerheid zal leiden.

De VNC gaat zich beraden over deze zeer zorgelijke wending en de botte stellingname van KLM over artikel 4.3. Ondertussen zullen we eveneens onze voorstellen voor een sociaal plan verder uitwerken.

KLM sectiebestuur

Cabine-collega maar (nog) geen VNC lid? Wij onderhandelen voor jou over jouw baan, jouw arbeidsvoorwaarden dus jouw toekomst. Geef jezelf en alle leden uit het cabinekorps ondersteuning en word lid via dit aanmeldformulier of mail/bel voor meer info: secretariaat@vnconline.nl - 020 5020480. Hoe meer leden, des te sterker we staan in de vertegenwoordiging van de belangen van het cabinepersoneel. De VNC is samen sterk met de kracht van de gezamenlijkheid en oog voor het individu!